Askaro Polisi wakiwa katika eneo alipouawa Mwandishi wa Habari, Daudi
Mwangosi kwa kulipuliwa na bomu la machozi mwaka jana.
Dar es Salaam. Mwishoni mwa
wiki tasnia ya habari ilifanya kumbukumbu ya Siku ya Uhuru wa Habari
huku taarifa zikionyesha kuwa kwa miaka kumi iliyopita, wastani wa
mwandishi mmoja kuuawa kila baada ya siku tano katika maeneo mbalimbali
duniani.
Ripoti iliyoandaliwa na jumuiya ya kulinda usalama
wa waandishi wa habari duniani (CPJ) inaeleza kuwa tangu mwaka 1992
mpaka 2013, waandishi 982 wameuawa.
Sababu za mauaji hayo zinatajwa kuwa ni mazingira ya utekelezaji wa kazi zao.
Ripoti ya CPJ inaonyesha nchi za Afrika na
Uarabuni zinaongoza katika utekelezaji wa mauaji hayo huku Somalia
ikiripotiwa kuuawa waandishi 50 katika kipindi hicho.
Nchi kubwa
zenye idadi ndogo ya mauaji hayo ni Uingereza(1), Ufaransa(1), China
(2), Japan (1)na Hispania(1). Tanzania ni moja kati ya nchi zilizotajwa
na kuingia katika ripoti ya kumbukumbu hiyo duniani kutokana na kifo
cha mwandishi wa habari wa kituo cha Channel Ten mkoani Iringa, Daudi
Mwangosi.
Pia, mwanahabari Issa Ngumba wa Radio Kwizera aliuawa kule Kakonko, Mkoani Kigoma.
Kutokana na matokeo hayo, wadau mbalimbali wa
masuala ya habari nchini wametoa maoni yao juu ya mwenendo wa uhuru wa
vyombo vya habari nchini wakisema uhuru huo sasa umetiwa kitanzini.
MCT
Katibu Mtendaji wa Baraza
la Habari Tanzania (MCT), Kajubi Mukajanga amesema katika kipindi cha
hivi karibuni usalama kwa waandishi wa habari umepungua kutokana na
kuwapo kwa matukio ya vitisho visivyotarajiwa miongoni mwao.
Mukajanga alisema mbali na mauaji ya Mwangosi, kuna baadhi ya vitisho vimetolewa kwao wakiwa katika utekelezaji wa majukumu yao.
“Matukio ya utekaji nyara japokuwa hatujapata
uthibitisho lakini hali hiyo imeondoa taswira ya nchi na kushusha
heshima yake kimataifa,” alisema Mukajanga.
Mukajanga alisema matukio hayo yamesababishwa na
hali ya kuibuka kwa makundi ya kisiasa na kidini katika kipindi cha hivi
karibuni hatua iliyochangia mwandishi kunyimwa uhuru na kujengewa dhana
ya kuegemea upande mmoja katika uandishi wa habari zake hususan
zinazogusa makundi hayo.
“Kwa mazingira hayo mwandishi wa habari lazima
atakuwa na wakati mgumu sana, hata kama ataandika ukweli bado atakuwa
amesababisha madhara au kuharibu masilahi ya upande mwingine,” anasema
Mukajanga.
Hata hivyo, Mukajanga alitoa mapendekezo yake
akiwataka waandishi wan habari kusimamia maadili ya kazi zao ili jamii
itambue ukweli hata kama wataendelea kupigwa vita.
TMF
Kwa upande wake Mkurugenzi Mkuu wa
Mfuko wa Vyombo vya Habari Tanzania (TMF), Erenest Sungura alisema
kutokana na usalama wa mwandishi wa habari kupungua hapa nchini,
Serikali inatakiwa kuangalia changamoto za kimazingira zinazochangia
madhara hayo.
Sungura alisema inawezekana moja ya sababu ni
pamoja na sheria zinazonyima uhuru wa kuandika habari fulani hivyo
mwandishi hujikuta akilazimisha kuandika ukweli katikati ya ukiukwaji wa
sheria zinazombana.
“Kuna sheria zinazowanyima uhuru wa kuandika mambo mengine zifanyiwe mabadiliko,” alisema.
Hata hivyo, Sungura anatoa wito akiwataka wamiliki
wa vyombo vya habari kutengeneza mazingira ya ulinzi wa kutosha kwa
waandishi wao pale wanapokuwa wanafanya kazi za uchunguzi.
“Wahariri waangalie suala hilo kwa sababu mimi
napokea simu karibu tano kwa mwezi za waandishi wakieleza kupewa
vitisho,” anasema.
Mbali na hilo, Sungura anawataka pia waandishi
wazingatie maadili ya kazi zao ili kujenga taswira ya ubora wa taaluma
yao ili kujiweka huru na kupunguza uadui miongoni mwa jamii zenye
makundi.
Taswa
Mwenyekiti wa Chama cha
Waandishi wa Habari za Michezo nchini (Taswa), Juma Pinto anasema
tofauti za makundi ya kisiasa ndiyo imekuwa chanzo cha mwandishi wa
habari nchini kukumbwa na hatari ya usalama wake pale anapokuwa
akitekeleza majukumu yake.
“Makundi ya kisiasa ndiyo tatizo zaidi, kwa nini hatusikii kwenye michezo au burudani,” alisema.
Pinto anasema kutokana na mazingira magumu
yaliyopo kwa sasa, ameshauri waandishi kuwa na umoja na msimamo mkali
pale inapotokea mwandishi ameingia kwenye matatizo ya vitisho, kutekwa
au kuuawa.
“Mbali na msimamo wetu Serikali pia inatakiwa
kuangalia sheria kandamizi kwa mwandishi wa habari, Katiba yenyewe
inamtambua mmiliki wa chombo na sio mwandishi, yaani mwandishi wetu hapa
nchini ni sawa na mtoto aliyetelekezwa, hana sehemu yoyote
inayomtambua,” anasema Pinto.
Hali katika nchi nyingine
Mbali
na taarifa hizo, hali si salama kwa nchi nyingine ambapo shirika la
waandishi wa habari wasio na mipaka duniani liliripoti kuwa mwaka 2012
ulikuwa ni mwaka wa maafa zaidi kwa waandishi wa habari kote duniani
ukilinganisha na miaka iliyopita.
Somalia ambayo haina serikali thabiti iliripotiwa kufanya mauaji ya waandishi 18 na Pakstan waandishi 10.
Katika ripoti hiyo ya Desemba 19, 2012, ofisa wa
shirika hilo, Ulrike Gruska anasema waandishi 88 waliuawa wakati
wakiripoti kazi zao kutoka maeneo yenye vita na mashambulizi ya mabomu
huku sababu zikielezwa kuwa ni pamoja na mazingira ya kutatanisha,
makusudi na uhasama kutoka kwa baadhi ya wanasiasa.
Ripoti hiyo inasema mpaka sasa kuna jumla ya waandishi wa habari
65 wameuawa nchini Syria mwaka huu, wakati wanatekeleza majukumu yao,
huku 21 wakiswekwa rumande na makundi ya watu ama wapiganaji nchini
humo.
Nchini Mexico, waandishi wanaishi katika maisha ya
hatari,hasa wanapokuwa wanaripoti kuhusu uhalifu, usafirishaji wa dawa
za kulevya na uhusiano kati ya viongozi wa magenge ya wahalifu na
wafanyakazi wa umma.
Taarifa nchini humo zinasema kuna idadi ya waandishi sita wameuawa tangu Januari mwaka huu.
Mbali na nchi hiyo, Brazil pia imetajwa kama
mojawapo ya nchi hatari kwa waandishi wa habari kutokana na vita
inayofanywa dhidi ya wafanyabiashara wa dawa za kulevya.
Matukio ya unyanyasaji
Katika
hatua nyingine, hali imeonyesha wasiwasi baada ya kuongezeka kwa idadi
ya waandishi duniani waliofungwa jela mwaka huu. Ripoti hiyo inasema
zaidi ya waandishi na wana ‘blogi’ 1,000 walikamatwa mwaka huu huku
zaidi ya 2,000 wakipewa vitisho.
No comments:
Post a Comment